Maikel van Bokhoven, Internist-oncoloog
Samen beslissen, hoe gaat dat
eigenlijk in zijn werk?
In het ziekenhuis vinden we Samen Beslissen een belangrijk thema om de kwaliteit van onze zorg te verbeteren. Maar hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk? En wat als je samen besluit om niet meer te behandelen? Maikel van Bokhoven, internist-oncoloog, vertelt hoe oncologen hiermee omgaan.
“Patiënten met uitgezaaide kanker komen vaak een lange tijd naar het Oncologie Centrum. Soms jaren”, vertelt Maikel. Samen Beslissen is bij ons dan ook niet één allesomvattende beslissing, maar een traject van allemaal kleinere beslismomentjes. Over welke behandeling op welk moment het beste past, of er een pauze in de behandeling moet worden ingelast of om medicatie aan te passen. Steeds opnieuw nemen we de patiënt daarin mee. Je kunt het zien als een soort weegschaal met de vraag: weegt de kuur nog op tegen de kwaliteit van je leven? Samen Beslissen betekent voor mij vooral goed luisteren naar de patiënt. Wat maakt zijn of haar leven zinvol en hoe kunnen we daar rekening mee houden? Soms wil een patiënt de week erna nog eens terugkomen voor een tweede gesprek. Dat is prima. We respecteren het als iemand de tijd neemt om na te denken.”
Berusting
“En dan kan er een moment komen waarop we samen moeten beslissen of we nog wel door moeten gaan met het bestrijden van de ziekte. Zoals laatst met een 70-jarige patiënte die aan borstkanker lijdt. Na haar hormoonbehandeling waren er opnieuw uitzaaiingen geconstateerd en de volgende stap zou chemotherapie zijn. Ze was al wel zwak, maar haar conditie zou het nog net toelaten. Tijdens het consult hebben we het gehad over de angst om het laatste stukje van je leven te laten verpesten door een intensieve therapie met nare bijwerkingen. Ik vroeg haar of er misschien nog belangrijke momenten waren waarvoor ze langer zou willen blijven leven. Sommige patiënten willen graag de komst van een kleinkind meemaken, een huwelijk of een ander belangrijk moment waar ze naartoe leven. Maar dat was niet het geval. Ze koos voor de rust dat ze niets meer hoefde. Een nieuwe behandeling kan ik niet meer aan, zei ze. Ze wilde graag de tijd die haar nog restte afscheid kunnen nemen van alles wat haar dierbaar was.”
Gelijkwaardig
“Samen besloten we om de laatste fase van haar behandeling bij de huisarts te leggen. Voor palliatieve zorg is het veel beter als die bij je thuis langs kan komen. Zo’n laatste beslissing betekent het einde van een zorgtraject met een patiënt. Voor mij is dat een dubbel gevoel. Het is verdrietig om te constateren dat behandelen niet meer kan, maar het is fijn dat je die beslissing samen neemt met je patiënt. En dat het dus geen artsenoordeel is. Bij oncologie werken we al heel lang op de Samen Beslissen-manier. Het is een logische en gelijkwaardige manier van omgaan met je patiënt. We doen dit samen met de verpleegkundigen en Life coaches. Bovendien ontwikkelen we steeds meer keuzehulpen die bijvoorbeeld de mogelijkheden van behandelingen voor prostaatkanker of darmkanker inzichtelijk maken. Zo wordt het makkelijker om het gesprek aan te gaan. Want Samen Beslissen kan intens zijn. Maar het is altijd waardevol en beter voor de behandeling van de patiënt.”